Plak Nedir ? Çeşitleri Nelerdir ?
Plaklar, yuvarlak disk şeklinde olup genellikle 7 inç, 10 inç ve 12 inç çaplarında üretilirler. Plakların üzerine müzik kayıtları, mikroskobik oluklarda bulunan ve özel bir iğne veya pikap kullanılarak okunan kabartmalar şeklinde işlenir. Bu oluklardaki değişiklikler, ses dalgalarını temsil eder, pikap tarafından algılanarak hoparlörler aracılığıyla duyulur.
Plaklar, farklı dönemlerde çeşitli formatlarda sunulduğu için 3 kategoriye ayrılır. İşte bazı temel plak çeşitleri ve özellikleri:
78 RPM Plaklar: 78’lik ya da taş plaklar, 78 devir (RPM – Rounds Per Minute) hızında çalınır. Genellikle 10 inç veya 12 inç çapında olup 3-4 dakika kadar süren müzik parçalarını içerir.
45 RPM Plaklar (Single): 45 devir hızında çalınan bu plaklar genellikle “single” olarak adlandırılır ve tek veya en fazla iki şarkılık kayıt içerir. 7 inç çapa sahiptir, daha çok 45’lik olarak adlandırılır.
33 1/3 RPM Plaklar (Long Play veya LP): Bu tür plaklar, 33 1/3 devir hızında çalınır, daha uzun süreli müzik kayıtları içerir. 33’lük plaklar genellikle albüm formatında satılır, 10 inç veya 12 inç çapında üretilir.
EP (Extended Play) Plaklar: EP’ler, single – LP arasında formattır. Genellikle 7 inç veya 10 inç çapındadır ve LP’lerden daha kısa süreli müzik kayıtlarını içerir.
Mono ve Stereo Plaklar: Plaklar, mono veya stereo ses formatında üretilebilir. Mono plaklarda tüm ses bilgileri tek kanaldan gelirken stereo plaklarda ses sağ – sol kanallara bölünerek aktarılır.
Bazı plaklar, siyah renk dışında farklı renklerde üretilir. Bu tür renkli plaklar genellikle sınırlı sayıda üretilen özel baskılardır. Ayrıca plaklar zaman içinde farklı baskı teknikleri ve tasarım özellikleriyle üretildiğinden koleksiyoncular için farklı değerlere sahip plak türleri bulunur.
Kaynak: https://blog.teknosa.com/